ΘΡΕΨΗ ΧΛΟΟΤΑΠΗΤΑ (Μέρος 2ο)

το πρώτο μέρος είναι εδώ

Υπάρχουν διάφορα παλαιάς ή σύγχρονης τεχνολογίας λιπάσματα που χρησιμοποιούνται για τη θρέψη του χλοοτάπητα. Μονοστοιχειακά ή σύνθετα, σταθεροποιημένα, απλά ανόργανα ή οργανικά, με ιχνοστοιχεία ή χωρίς, χημικά ή σύμμεικτα, βραδείας ή ταχείας απελευθέρωσης. Όλα έχουν ως σκοπό την παροχή των αναγκαίων μονάδων θρεπτικών στοιχείων για την ανάπτυξη του χλοοτάπητα.

Είναι πλέον διαπιστωμένο από όλους τους ειδικούς στη θρέψη του χλοοτάπητα πως τα λιπάσματα βραδείας αποδέσμευσης (αζώτου ή και άλλων θρεπτικών στοιχείων) είναι τα πλέον κατάλληλα για τη θρέψη και ισόρροπη ανάπτυξη του χλοοτάπητα γιατί διασφαλίζουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα με οικονομικότητα του κόστους εφαρμογής. Αυτό επιτυγχάνεται με τη χρήση μορφών (π.χ αζώτου), που δεν είναι άμεσα διαθέσιμα στο φυτό και δεν εκπλύνονται εύκολα ενώ υπάρχουν και τεχνολογίες που στηρίζονται στην περικάλυψη του κόκκου του λιπάσματος.

Σύγκριση λιπασμάτων βραδείας και ταχείας απελευθέρωσης
Χαρακτηριστικό	Βραδείας απελευθέρωσης	Ταχείας απελευθέρωσης
Διάρκεια	Μεγάλη (περίπου 4 μήνες)	Μικρή (2-4 εβδομάδες)
Αντοχή φυτού στην ξηρασία	Μεγάλη	Μικρή
Ανάπτυξη	Ελεγχόμενη	Μεταβαλλόμενη
Ριζικό σύστημα	Πλούσιο	Περιορισμένο
Κίνδυνος «καψίματος»	Ελάχιστος	Μεγάλος – πολύ μεγάλος
Αναβλάστηση	Πολύ καλή ελεγχόμενη	Κακή μεταβαλλόμενη
Εργατικά	Συνολικά μειωμένα	Συνολικά αυξημένα
Κόστος αγοράς	Υψηλό	Χαμηλό – μέτριο
Συχνότητα κουρέματος	Μειωμένη	Αυξημένη

Η πιο διαδεδομένη μορφή αζώτου που χρησιμοποιείται στον τομέα της θρέψης του χλοοτάπητα είναι το IBDU (λιπάσματα FLORANID της COMPO). Πρόκειται για πρακτικά αδιάλυτη στο κρύο νερό μορφή αζώτου (WIN περισσότερο από 85%) που για να απορροφηθεί πρέπει πρώτα να διασπαστεί σταδιακά σε αφομοιώσιμες από το φυτό μορφές αζώτου. Η διαδικασία αυτή επηρεάζεται από την θερμοκρασία (>8 οC) και την υγρασία. Συνεπώς το χειμώνα με τις χαμηλές θερμοκρασίες και τις αυξημένες βροχοπτώσεις δεν έχουμε απώλειες γιατί σταματάει η διάσπαση και επειδή είναι πρακτικά αδιάλυτο δεν παρουσιάζονται εκπλύσεις. Η διάσπαση του IBDU γίνεται με ρυθμό ανάλογο της θερμοκρασίας (ακολουθεί την ανάπτυξη του φυτού) τροφοδοτώντας συνεχώς με άζωτο που η ρίζα προσπαθώντας να το αξιοποιήσει αναγκάζεται να αναπτυχθεί πλούσια και σε βάθος. Ένα μεγάλο πλεονέκτημα του IBDU είναι ο συνδυασμός του σχετικά μεγάλου δείκτη αζώτου (32%) με τον πολύ μικρό δείκτης αλατότητας (μόλις 5). Αυτό πρακτικά σημαίνει πως συνδυάζει την ασφάλεια που έχει μία οργανική μορφή αζώτου με τον τίτλο αζώτου ενός λιπάσματος όπως η νιτρική αμμωνία (33) που όμως έχει πολύ μεγάλο δείκτη αλατότητας, (105). Έτσι ακόμα και με μικρές δόσεις έχουμε άριστο επαγγελματικό και παρατεταμένο αποτέλεσμα εργασίας χωρίς εξάρσεις αγωγιμότητας. Με την χρήση του IBDU είναι επίσης σημαντικά μειωμένος ο κίνδυνος από «κάψιμο» λόγω υπερβολικά μεγάλων δόσεων (από πιθανό λάθος).

Τα λιπάσματα που περιέχουν σταθεροποιημένο αμμωνιακό άζωτο με χρήση παρεμποδιστή νιτροποίησης NOVATEC είναι επίσης μία άλλη επιλογή. Όπως γνωρίζουμε από τον κύκλο του αζώτου, στο έδαφος το αμμωνιακό άζωτο μετατρέπεται με τη βοήθεια μικροοργανισμών σε νιτρώδες και στη συνέχεια σε νιτρικό. Ο παρεμποδιστής νιτροποίησης NOVATEC επιδρά στο στάδιο της μετατροπής του αμμωνιακού σε νιτρώδες με αποτέλεσμα η αμμωνιακή μορφή λόγω του θετικού της φορτίου να παραμένει για περισσότερο χρονικό διάστημα στο έδαφος προσκολλημένη στα αρνητικά φορτισμένα κολλοειδή.

 Είναι στην ουσία ουρία (Controlled Release Nitrogen) ή σύνθετα με άζωτο, φώσφορο, κάλιο και ιχνοστοιχεία όπου ο κόκκος έχει επικαλυφθεί με μία «μεμβράνη» με βάση το θείο (Sulphur Coated Urea) ή με κάποιο νέας τεχνολογίας ελαστικό πολυμερές όπως τα λιπάσματα τεχνολογίας BASACOTE της COMPO. Το περικάλυμμα έχει οπές μέσα από τις οποίες διέρχεται το νερό και σχηματίζεται υδατικό διάλυμα με τα θρεπτικά στοιχεία να βρίσκονται διαλυμένα στις ιοντικές τους μορφές. Στην συνέχεια, από τις οπές και σε συνάρτηση με τη θερμοκρασία και την υγρασία επηρεάζεται η διαφορά της πίεσης μεταξύ του περικαλύμματος και του εδαφικού διαλύματος με αποτέλεσμα τη διάχυση των θρεπτικών στοιχείων. Η απελευθέρωση διαρκεί (ανάλογα με την κατασκευή της μεμβράνης) από 3-18 μήνες. Ωστόσο για τα λιπάσματα με τεχνολογία περικάλυψης που χρησιμοποιούνται στην θρέψη του χλοοτάπητα η πιο συνηθισμένη διάρκεια είναι κατά μέσο όρο οι 3 μήνες.

Υπάρχουν τα πλήρως περικαλυμμένα λιπάσματα όπου το 100% των κόκκων είναι περικαλυμμένοι και τα ημιπερικαλυμμένα λιπάσματα όπου υπάρχει ένα ποσοστό πλήρως περικαλυμμένων κόκκων και ένα ποσοστό απλών (χωρίς περικάλυψη) κόκκων λιπάσματος. Στη κατηγορία αυτή ανήκουν τα λιπάσματα BASATOP της COMPO. Η δεύτερη κατηγορία των ημιπερικαλυμμένων έχει διαδοθεί περισσότερο για τη θρέψη του χλοοτάπητα γιατί συνδυάζει τα πλεονεκτήματα της άμεσης δράσης των μη περικαλυμμένων κόκκων και τα οφέλη της σταδιακής και παρατεταμένης απελευθέρωσης από τους περικαλυμμένους κόκκους.

Όπως καταλαβαίνουμε από τα προηγούμενα, δεν είναι εύκολο να γίνει τυποποίηση μίας συγκεκριμένης πρότασης θρέψης που να περιλαμβάνει υπολογισμό των μονάδων, των θρεπτικών στοιχείων και το χρόνο εφαρμογής τους.

Είναι αυτονόητο πως οι βασικοί στόχοι για την περίπτωση του χλοοτάπητα θα πρέπει να είναι η διατήρηση της ομοιόμορφης και πράσινης εμφάνισής του ειδικά κατά την περίοδο χρήσης του, η μακροζωία του, η αντοχή στις αυξημένες θερμοκρασίες του καλοκαιριού και των παγετών του χειμώνα, τα μειωμένα κόστη συντήρησης (κουρέματα, φυτοπροστασία, επανασπορές), η ευχαρίστηση του πελάτη – χρήστη και φυσικά η οικονομικότητα της όλης προσπάθειας.

Μπορούμε να προτείνουμε γενικές κατευθύνσεις που σίγουρα θα αποτελέσουν την βάση πάνω στην οποία οι συντηρητές του χλοοτάπητα σε συνδυασμό και με τη δική τους εμπειρία θα διαμορφώσουν την ιδανική μεθοδολογία που ταιριάζει στις ανάγκες και δυνατότητές τους.

Το πρώτο βήμα είναι να καθορίσουμε τι είδος λιπάσματα θα επιλέξουμε ανάλογα με την χρήση του χλοοτάπητα και το είδος του πολλαπλασιαστικού υλικού που χρησιμοποιούμε, πόσες μονάδες από κάθε στοιχείο είναι απαραίτητες, , πότε και πως θα γίνει η κάθε εφαρμογή και σε τι δοσολογία.

Από πολλά πειράματα μπορούμε να πούμε πως για την υγιή ανάπτυξη του χλοοτάπητα ένας μέσος όρος των αναλογιών των θρεπτικών στοιχείων είναι:

Άζωτο:1 – Φώσφορος (P2O5):0,3 – Κάλιο (Κ2Ο): 0,8 – Μαγνήσιο (MgO): 0,2

Έτσι με ανάγκες (πάντα σε σχέση με το είδος του σπόρου που χρησιμοποιούμε) κατά μέσο όρο τις 25 μονάδες αζώτου περίπου, οι απαιτήσεις ενός χλοοτάπητα στα κύρια στοιχεία σε γραμμάρια ανά τετραγωνικό μέτρο είναι:

25 N + 7,5 P2O5 + 20 K2O + 5 MgO

Οι ποσότητες αυτές θα πρέπει να μοιραστούν κατά την διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου σε 4-5 εφαρμογές. Συνήθως αυτές, για το παράδειγμα της Festuca arundinacea (πιο συνηθισμένη επιλογή στην Ελλάδα) είναι μοιρασμένες στις πιο κάτω περιόδους.

 Μία εφαρμογή αρχές με μέσα φθινοπώρου με τύπο ανάλογο της ανοιξιάτικης εφαρμογής (FLORANID TURF 20-5-8 +2 + IXN ) αλλά με μικρότερη δοσολογία (π.χ 20-30 γρ/τμ)

Είναι πιθανό να χρειαστούν και κάποιες διορθωτικές επεμβάσεις ειδικά σε άζωτο οι οποίες θα πρέπει να γίνονται περίπου στα μέσα της άνοιξης με ένα αζωτούχο λίπασμα όπως το FLORANID TURF 20-5-8 +2 + IXN σε μικρότερη δοσολογία (10-15 γρ/τμ).

Κρίνεται απαραίτητο τα λιπάσματα που θα επιλέξουμε να περιέχουν μαγνήσιο και υψηλή περιεκτικότητα σε ιχνοστοιχεία (χηλικής κυρίως μορφής). Συνίσταται ανεπιφύλακτα να γίνονται σε συνδυασμό με επεμβάσεις φυτοπροστασίας 2-3 ψεκασμοί (άνοιξη – φθινόπωρο) με καλής ποιότητας μείγμα χηλικών (EDTA μορφής) ιχνοστοιχείων όπως είναι το μίγμα ιχνοστοιχείων FETRILON COMBI 2 ή το σκεύασμα σιδήρου FETRILON 13%. Τα σημαντικότερα κατά σειρά σπουδαιότητας ιχνοστοιχεία είναι ο σίδηρος, το μαγγάνιο, ο ψευδάργυρο, το βόριο και ο χαλκός.

                     

Ένα σκεύασμα που μπορεί να βοηθήσει την ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και τις αντοχές του χλοοτάπητα ειδικά τη περίοδο του καλοκαιριού είναι το BASFOLIAR ACTIV 3-27-18 το οποίο περιέχει υψηλό τίτλο φωσφόρου και καλίου αλλά και αυξίνες από εκχύλισμα φυκιών Echlonia maxima και αρκετά ιχνοστοιχεία.